Begin 2008 verhuisde ik naar een prachtig pand in Deventer – een pand met vele mogelijkheden. Ik wilde aan de slag met de slogan Uit je hoofd, in je lijf. Een vriend dacht dat het Latijn of het Grieks misschien iets te bieden had. Om die reden zocht ik op internet naar mensen die meer wisten van deze talen.
Op goed geluk
schreef ik vier mensen aan
Op goed geluk schreef ik vier mensen aan. Eén van deze mensen was Vincent Hunink, een universitair docent Latijn en Grieks aan de Radboud Universiteit Nijmegen. Al snel kwam hij met verschillende opties; twee daarvan spraken me aan:
- Synousia – Grieks voor samenzijn (hier heb ik niks mee gedaan)
- Commovendo – Uit het Latijn
COMMOVENDO
Vincent Hunink schreef me het volgende: “In het Latijn ging mijn gedachte naar een woordvorm die me qua grammaticale vorm en semantische waarde geschikt lijkt vanwege de vele betekenissen: commovendo, ‘door samen te bewegen’, ‘door tot actie aan te zetten’, ‘door in beweging te brengen’, maar óók ‘door de gevoelens te raken’ en ‘door te beïnvloeden’.”
“Het Latijnse werkwoord movere betekent ‘bewegen’ (overgankelijk gebruikt); hier is het versterkt door het voorvoegsel com- dat zoveel betekent als ‘samen’ ofwel aangeeft dat iets intensief, grondig gebeurt. Allemaal heel geschikt dus.”
In het Italiaans betekent het:
een levendig persoon
“De vorm is een zogeheten ‘gerundium’ in de naamval ablativus. Deze vorm wordt gebruikt voor de speciale toepassing van de infinitivus (‘het hele werkwoord’) die je in de vertaling ziet verschijnen. Het mooie ervan is, onder meer, dat helemaal niet uitgedrukt is wie de handelende persoon is, en dus bijvoorbeeld ook niets mannelijks of vrouwelijks. Alle aandacht gaat naar de kern van de werkwoordbetekenis: ‘bewegend’.”
ONBEWOGEN
In contrast met bovenstaande informatie vertelde iemand me recent dat het woord Commovendo volgens Google translate juist onbewogen betekent. En inderdaad: het staat er echt! Ik ben er nog niet aan toegekomen om dit voor te leggen aan Vincent Hunink.
